بعضی از دلایل اصلی کمبود گوگرد در خاک ها بدین شرح است: توجه به نیتروژن،فسفر و پتاسیم و عدم توجه به گوگرد،برداشت مقدار زیادی گوگرد توسط محصولات کشاورزی با عملکرد بالا،اختلاف زیاد بین مقدار گوگرد برداشت شده از خاک با مقدار گوگرد اضافه شده به خاک،تولید کود های شیمیایی با مقدار کمی گوگرد،برگرداندن مقدار کمی از بقایای گیاهی به زمین،هدر رفت مقداری از گوگرد توسط آب شویی و فرسایش و مصرف مقدار کمی گوگرد در محصولاتی پرنیاز بهگوگرد نظیر دانه های روغنی. با توجه به اهمیت گوگرد در افزایش محصول باید این عنصر را در برنامه کودی مزارع و باغ ها قرار داد.بعضی از کودهای در بردارنده گوگرد هنوز وجود دارند و قدمت بعضی از آنها مثل سوپر فسفات ساده به قدمت تاریخ کود شیمیایی می رسد. مقدار گوگرد مورد نیاز برای برداشت هر تن دانه های روغنی 12 کیلوگرم،برای یقولات 8 کیلوگرم و برای غلات 4 کیلوگرم می باشد.برای قابلیت استفاده گوگرد عنصریی و تبدیل آن به سولفات،مهیا کردن چهار شرط(رطوبت،مواد آلی،جایگذاری عمقی و ریز جانداران اکسید کننده گوگرد)الزامی است.از طرف دیگر چون خاک های کشاورزی کشور آهکی بوده و آب آبیاری بیشتر مناطق نیز محتوی بی کربنات فراوان است،بنابراین مصرف انواع کودهای سولفاتی مخصوصا اوره با پوشش گوگردی(SCU)،سولفات آمونیوم،فسفات سولفات آمونیوم و سولفات پتاسیم که دارای خاصیت اسیدزایی نیز می باشند،می تواند مفید باشد.
تشخیص اختلالات تغذیه:
ظهور علایم کمبود گوگرد(عنصری غیرپویاست)،ابتدا به صورت زرد شدن برگ های جوان خودنمایی می نماید.مصرف گوگرد سبب افزایش پروتئین حبوبات و گیاهان علوفه ای شده و در کیفیت تغذیه ای علوفه نسبت N/S حائز اهمیت فراوان می باشد.ایننسبت برای رشد مناسب گیاهان بین 14/1 تا 16/1 می باشد .در حالی که برای حیوانات بهترین نسبت 1:10 است. افزایش سطح گوگرد باعث افزایش غلظت این اسیدهای آمینه در بذر لگوم و غلات می شود.به طور کلی با بالابردن مقدار گوگرد در خاک،نسبت N/S گیاه کاهش یافته که نشانگر افزایش نسبت اسیدهای آمینه گوگرددار است.پایین بودن میزان گوگرد سبب مقاومت در ورآمدن خمیر و در نتیجه ورآمدگی کمتر خمیر نان می شود که عامل منفی در کیفیت نان به عمل آمده،خواهد بود.
کودهای حاوی گوگرد:
گودهای محتوی گوگرد عبارتند از:
-
گوگرد عنصری:
ترکیبات حاصل از گوگرد عنصری از غلیظ ترین کودهای حاوی گوگرد می باشد.گوگرد عنصری برای اینکه قابل جذب گیاه باشد،پس از اضافه شدن به خاک به همراه مواد آلی و جایگذاری عمقی در جوار رطوبت بایستی اکسیده و به سولفات تبدیل شود تا توسط گیاه قابل جذب باشد. هنگامی که گوگرد کاملا ریز و با خاک دارای ظرفیت بالای اکسید مخلوط شود،منبع کودی مناسبی خواهد شد.زمان مصرف گوگرد عنصری بسیار مهم بوده و آن را حداقل 3 تا 4 هفته قبل از کشت گیاه بایستی مصرف کرد.مصرف گوگردی عنصری نتایج بسیار جالبی را در خاک های آهکی،قلیا و بافت سنگین داشته است.
-
ساری کود(گوگرد کشاورزی گرانوله):
این کود حداقل حاوی 85 درصد گوگرد است.مقدار مصرف ساری کود در مزارع با توجه به نقش بسیار مثبت آن،حداقل 300 کیلوگرم در هکتار است.برای اینکه این کود موثر واقع شود باید آن را همراه با مواد آلی مصرف نمود و همچنین رطوبت خاک نیز کافی باشد.زمان مصرف این کود قبل از کاشت محصولات زراعی بوده و برای تضمین اثر بخشی آن،باید همراه با مواد آلی،زیر خاک شود. مصرف ساری کود در شرایط غرقابی و زراعت برنج و همچنین در خاک های گچی توصیه نمی شود.
-
گوگرد آلی گرانوله:
این کود یکی از تولیدات داخل کشور بوده و در راستای نیل به افزایش مواد آلی خاک ها،اصلاح PH خاک و نیل به کشاورزی پایدار تولید شده است.این کود حدودا 45 درصد گوگرد،45 درصد مواد آلی و 10 درصد بنتونیت می باشد که 90 درصد اندازه ذرات آن 2 تا 4 میلی متر بوده و در کیسه های 25 کیلوگرمی عرضه می گردد.این کود باید در عمق خاک و رطوبت نیز کافی باشد تا امکان تبدیل گوگرد به سولفات فراهم آید.مقدار مصرف گوگرد آلی گرانوله حداقل 500 کیلوگرم در هکتار می باشد.
-
بیو فسفات طلایی محتوی روی:
این کود به شکل پودری است مقدار فسفر در این کود 20 درصد بوده که با کمک باکتری تیوباسیلوس به شکل قابل استفاده گیاه در می آید.این کود برای باغهای میوه آن هم در داخل چاله ها و یا کانال به همراه کودهای دیگر و نیز در محصولات زراعی قبل از کاشت،قابل استفاده است.
-
بیو گوگرد طلایی:
این کود محتوی 100 درصد گوگرد پودری می باشد قبل از مصرف در باغهای میوه با تیوباسیلوس به صورت کامل مخلوط شود.
-
اسید سولفوریک:
تحقیقات بسیاری حاکی از اثرات مثبت مصرف اسید سولفوریک در خاک های آهکی با PH بالاست.محاسن ناشی از استفاده اسد سولفوریک عبارتند از:احیای خاک های سدیمی یا دچار سمیت بر،افزایش قابلیت استفاده از فسفر و میکروالمنتها،کاهش تصعید آمونیوم،افزایش نفوذ آب،کنترل علفهای هرز و عوامل بیماری زای خاکزی.اسید سولفوریک را میتوان مستقیم به خاک افزود،ولی این کار نیاز به وسایل ضد اسیدی دارد.برای مصرف آن می توان اسید سولفوریک را به نهرهای آبیاری اضافه کرد؛اما چون کاربری آن بسیار مشکل و خطرناک می باشد،مصرف مستقیم آن در مزارع و باغ ها به دلایل متعددی توصیه نمی گردد.
-
بیو گوگرد پودری:
گوگرد پودری در کیسه های 25 کیلویی بسته بندی شده و باکتری های کمولیتوتروف اجباری مانند بعضی از انواع تیوباسیلوس نیز در بسته های پانصد گرمی و با جمعیت 108×1 سلول به ازای هر گرم مایه تلقیح تهیه و به همراه گوگرد عرضه خواهند شد.
-
بیو گوگرد گرانوله:
اگر چه کارایی بیو گوگرد پودری از بیو گوگرد گرانوله بسیار بیشتر می باشد ولی مصرف بیو گوگرد گرانوله توسط زارع به سادگی امکان پذیر است.همچنین ساخت بیو گوگرد گرانوله بسیار سخت تر از بیو گوگرد پودری می باشد. در حال حاضر فناوری ساخت این کود در ایران وجود ندارد. مصرف بیو گوگرد اولا از طریق کاهش PH خاک و افزایش قابلیت استفاده عناصر غذایی چون فسفر،روی و آهن توسط گیاه و ثانیا از طریق تولید یون سولفات و رفع نیاز گوگرد گیاه،به افزایش عملکرد کمک می نماید.
-
استفاده مستقیم از خاک فسفات:
از دیگر استفاده های باکتری های تیوباسیلوس می توان به مصرف خاک فسفات در خاک های آهکی اشاره نمود.در تحقیقاتی که توسط محققین انجام شده تلقیح تیوباسیلوس+خاک فسفات+گوگرد،باعث افزایش حلالیت خاک فسفاته گردید و بیشترین حلالیت از کاربرد تیمار تیوباسیلوس+خاک فسفات+گوگرد+محلول غذایی بدست آمد..
گوگرد و سلامت انسان:
گوگرد برای پوست،ناخن و موهای سالم و متعادل نگاه داشتن اکسیژن و کارکرد صحیح مغز،ضروری است.گوگرد در ترشح صفرا به کبد کمک کرده و در تامین هپارین که مانع از انعقاد خون می شود،مشارکت نموده و ضمن ترکیب با عناصر آن ها خنثی می سازد.کرم و پمادهای گوگردی به طور چشمگیری در بهبود انواع ناراحتی های پوستی موثر است. در تغذیه گوسفندی به خصوص برای بهبود کیفیت پشم،نیز کاریرد دارد.گوگرد و منیزیم خاصیت مسهل را داشته و در جلوگیری از فلج رودهمصرف آن تجویز می گردد. به همین دلیل است که با مصرف زردآلو و قیسی دود داده شده با گوگرد که محتوی منیزیم نیز هستند،سیستم گوارشی انسان بهتر عمل می کند.