(Rock phosphate)خاک فسفات
که فرم خالص تر آن آپاتیت نام دارد، یک کانی رسوبی است. شکل ظاهری این ترکیب، بصورت سنگ و صخره تیره رنگ است. خاک فسفات در طبیعت به اشکال مختلف سنگی و پودری مشاهده می‌گردد و آنالیزهای مختلف از آن وجود دارد ولی در کل فسفر در خاک بسیار کمیاب می‌باشد.
خاک فسفات (PR) نام عمومی برای توضیح ترکیب معدنی طبیعی حاوی غلظت بالایی از فسفات معدنی می‌باشد. این عبارت برای نامگذاری هر دو حالت فسفات و ناخالصی‌های آن کاربرد دارد. کانی‌های رسوبی خاک فسفات تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصد این محصول را در ۱۰ سال گذشته در جهان تأمین نموده است. انواع خاک فسفات دارای ترکیبات شیمیایی و شکل‌های فیزیکی بسیار متفاوتی هستند. گاهی بصورت لایه‌های مسطح باریک یا به شکل روباره‌های کم عمق.
بزرگ‌ترین معادن خاک فسفات جهان در کشور مراکش و دیگر کشورهای آفریقایی، آمریکا، خاورمیانه نظیر ایران و چین قرار دارند. بیشتر کانی‌های فسفات حاوی فلوراپاتیت-کربنات معروف به فرانکولیت هستند. فرانکولیت‌های با میزان کربنات زیاد، جایگزینی برای فسفات هستند که بسیار فعال بوده و کاملاً مناسب برای بکار بردن مستقیم به عنوان کود کشاورزی یا اصلاح کننده خاک می‌باشند.
کانی‌های آتشفشانی در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد تولید خاک فسفات در جهان را طی ۱۰ سال گذشته در اختیار داشتند. این نوع معادن در فدراسیون روسیه، کانادا، آفریقای جنوبی، برزیل، فنلاند و زیمبابوه و همچنین اوگاندا، مالاوی، سری لانکا و چند کشور دیگر استخراج می‌شوند. این کانی‌های فسفات معمولاً دارای انواع متفاوت فلوراپاتیت غیرفعال می‌باشند که برای اعمال مستقیم در کشاورزی زیاد مناسب نیستند.